bài thơ nói cho tôi Tác phẩm của Y Phương nằm trong nguồn cảm hứng phổ biến, muôn thuở của thơ ca về tình yêu trẻ thơ, mong thế hệ sau noi theo cho đúng, phát huy truyền thống của tổ tiên, của quê hương, là tình cảm cao quý của con người. Việt Nam Với hình dáng một người cha tin tưởng, dặn dò con cái, tác giả đã tạo nên một bài thơ với giọng điệu nghiêm trang, tình cảm, ấm áp và tin tưởng.
Câu 1. Giới thiệu ngắn gọn về nhà thơ Y Phương và bài thơ nói cho tôi.
– Nhà thơ Y Phương tên khai sinh là Hứa Vĩnh Sước, dân tộc Tày, sinh năm 1948, quê ở huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng.
Y Phương nhập ngũ năm 1968, đến năm 1981 chuyển công tác về Sở VHTT Cao Bằng. Từ năm 1983, ông là Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Cao Bằng.
Thơ ông thể hiện tâm hồn chân chất, mạnh mẽ và trong sáng, lối tư duy giàu hình ảnh, đặc trưng của dân tộc miền núi.
– Công việc chính: Người hoa núi (kịch bản vở kịch, 1982), ca sĩ tháng giêng (thơ, 1996), Lửa hồng một góc trời (thơ, in chung, 1987), Ước (thơ, 1991), chìa khóa (thơ, 1996).
– Hoàn cảnh ra đời: Bài thơ được sáng tác năm 1980, khi một thế hệ nhà thơ vừa thoát khỏi cuộc chiến tranh khốc liệt kéo dài 21 năm. Nền kinh tế nước ta như một người ốm mới ngủ dậy. Nghèo đói bao trùm từng con đường, xóm làng… Nhà thơ viết nói cho tôi nuôi dưỡng tinh thần và tôn vinh dân tộc Tày qua hình thức tín nhiệm của người cha với con trai (lúc này con gái nhà thơ mới một tuổi). Tình yêu trẻ em lớn lên cùng với tình yêu Tổ quốc vừa tình cảm, vừa thiêng liêng, chân thành, vừa mạnh mẽ, trong sáng.
Câu 2. Nhận xét về bố cục và mạch cảm xúc của bài thơ nói cho tôi của Y Phương.
Mượn lời con, nhà thơ nhớ đến nguồn lương thực nuôi sống mọi người, sức sống bền bỉ của quê hương. Có thể xem bài thơ gồm hai phần:
+ Nguồn ăn của con (11 câu thơ đầu).
+ Niềm tự hào về sức sống mãnh liệt và truyền thống cao quý của quê hương và ước vọng của ông cha (17 câu thơ cuối).
– Cảm xúc bài thơ phát triển từ tình cảm thân thuộc, mở rộng ra tình cảm quê hương, từ những kỉ niệm thân thiết, thiết tha nâng lên ý nghĩa cuộc sống. Tình cảm thơ buông dần chủ thể, dẫn dắt tự nhiên, có tính khái quát và vô cùng thấm thía.
Câu 3. Qua bài thơ em có cảm nghĩ gì? nói cho tôi của Y Phương.
Yêu cầu người viết trình bày cảm – hiểu, cảm xúc sau khi đọc – hiểu bài thơ. Cần bám vào văn bản thơ: hoàn cảnh sáng tác, tình cảm của tác giả đối với bài văn.
– Nội dung cần đạt:
+ Tình yêu thương của cha mẹ, sự chăm sóc của quê hương dành cho con (nguồn nuôi sống con – gia đình – quê hương).
+ Những đức tính cao quý của người dân tộc (đồng chí) và những khát khao, tình cảm lớn lao của một người cha qua tình yêu thương dành cho con trai mình.
+ Cảm thụ vẻ đẹp nghệ thuật của bài thơ.
– Phương pháp: kết hợp phân tích, dẫn chứng, bình luận, cảm nghĩ… của người viết.
– Tư liệu: Chủ yếu dựa vào văn bản thơ.
Làm một bản phác thảo
Một. khai mạc. Giới thiệu sơ lược về nhà thơ và chủ đề của bài thơ Hãy nói với em:
– Y Phương là nhà thơ người dân tộc Tày. Thơ Y Phương là tiếng nói của tâm hồn chân thật, mạnh mẽ, trong sáng và giàu hình ảnh.
– Bài thơ nói cho tôi Tác phẩm của Y Phương nằm trong nguồn cảm hứng phổ biến, muôn thuở của thơ ca về tình yêu trẻ thơ, mong muốn thế hệ sau noi theo cho đúng, phát huy truyền thống hiếu nghĩa của tổ tiên, quê hương vốn là tình cảm cao quý của dân tộc Việt Nam. Với hình dáng một người cha tin tưởng, dặn dò con cái, tác giả đã tạo nên một bài thơ với giọng điệu nghiêm trang, tình cảm, ấm áp và tin tưởng.
b. thân hình
* Nguồn dinh dưỡng của trẻ
– Đoạn thơ mở ra một khung cảnh gia đình đầm ấm, êm ấm, tràn ngập tiếng cười:
Chân phải đi về phía cha
Chân con bước về phía mẹ
Một bước để chơi giọng nói
Hai bước để cười
Thứ nhất, nguồn nuôi dưỡng trẻ thơ chính là chiếc nôi gia đình. Tôi lớn lên trong mái ấm có cha có mẹ, trong vòng tay yêu thương của những người thân yêu. Cha mẹ cảm thấy hạnh phúc và hồng hào trước những bước đi của em bé, với tiếng nói và tiếng cười đầu tiên của đứa trẻ. Cách nói hết sức mộc mạc, cụ thể gợi lên không khí gia đình đầm ấm, gắn bó với nhau và chan chứa yêu thương.
* Hơn nữa, chiếc nôi nhỏ ấy còn được chở che bởi chiếc nôi lớn, đó là quê hương. Tôi lớn lên, tôi trưởng thành trong cuộc sống lao động, trong tính cách thơ ca và tình quê hương tuyệt vời.
Bạn đồng hành Tôi tôi yêu bạn rất thân yêu
Đan bằng nan hoa
Những bức tường của ngôi nhà được làm bằng những bài hát
Rừng hoa
Con đường của những trái tim
Tư tưởng, tình cảm, cảm xúc của nhà thơ được thể hiện rất chân thực, nghiêm túc và giàu hình ảnh cụ thể. Tác giả sử dụng ngôn từ của người miền núi tạo nên những hình ảnh cụ thể, rất khái quát nhưng chất thơ vẫn tăng lên: đồng chí (Khu vực, dân tộc) Tôi yêu bạn rất nhiều thân yêu! Dệt vải, lợp vách, công nhân; quan tâm, chia sẻ, gắn bó với nhau. Những rừng hoa, những con đường cho trái tim: thiên nhiên tươi đẹp, nên thơ và che chở; quê hương thiêng liêng Người cha muốn con mình nhìn thấy vẻ đẹp đó của người đồng minh để yêu thương và gìn giữ.
* Những đức tính cao quý của đồng minh và ước muốn ở bạn
– Vẫn với cách diễn đạt mộc mạc, dung dị, nhà thơ tiếp tục thể hiện vẻ đẹp của đồng chíyêu qua những hình ảnh đặc sắc:
công tyyêu tôi yêu bạn rất thân yêu
Mức độ cao của nỗi buồn
Xmột con rận lớn
Dù có chuyện gì xảy ra, tôi vẫn muốn
Sống trên đá, bạn không ghét đá gồ ghề
Sống trong thung lũng, không chê thung lũng nghèo
Sống như sông như suối
Lên thác qua ghềnh
Bạn không lo lắng à.
Vì sao nhà thơ lại nói: “Đối tác của tôi yêu tôi rất nhiều ChàoTôi“? Phải chăng chính cảm xúc dâng trào trong tâm trạng nhà thơ bao nhiêu tình cảm thiêng liêng, đau đáu với quê hương và con người nơi đây đã thổn thức trong tiếng gọi? tôi yêu bạn rất thân yêu? Trước hoàn cảnh đất nước, Tổ quốc như một người mắc bệnh hiểm nghèo vừa ngã bệnh, đời sống kinh tế khó khăn, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống con người, nhất là đối với các dân tộc miền núi. Cái nghèo thể hiện ở từng con đường, từng nhà, từng phố, từng ngõ hẻm. Điểm tựa tinh thần duy nhất và củng cố niềm tin để tin vào sức mạnh truyền thống của dân tộc, lòng trung thành với Tổ quốc. Cho đến hôm nay, quê hương, đồng minh vẫn còn nghèo đói, gian khổ và vất vả: Nếu bạn sống trong đá, trong thung lũng, lên thác xuống ghềnh, đừng chê đá gồ ghề hay thung lũng nghèo nàn. Sống hồn nhiên, mạnh mẽ, yêu đời, lạc quan như sông như suối… Khi nhà thơ nói đến sông suối là nói đến khúc ca tự do của dân tộc Tày, khẳng định ý chí của con người trước thiên nhiên, ngoại cảnh… Trong thơ còn có một nét đặc sắc, đó là thi nhân. lấy trời cao, đất xa để đo thước sầu cùng đồng minh. Tác giả muốn nhắn nhủ, khuyên nhủ và gửi gắm đến các em một tầm nhìn, một nghị lực: Nỗi buồn dù có lớn bằng ý chí, thì tinh thần con người cũng sẽ càng xa, bao la như sông suối, bao la như đại dương. Phải biết yêu quý, trân trọng nơi mình sinh ra và lớn lên, dù khó khăn đến đâu cũng không chê bai, không từ bỏ, không làm điều mình thích, phải biết cần cù, lạc quan để vượt qua, để sống Với phẩm giá.
– Đồng minh tuy đơn sơ, sơ khai nhưng giàu tinh thần, tự trọng:
Đồng minh thô của thịt
Không nhiều người là nhỏ
Chung sức đục đá dựng xây quê hương
Còn quê hương thì tùy tục.
Da em bé, mặc dù thô
Đi trên con đường không bao giờ là dễ dàng
Lắng nghe tôi.
Ý thơ cụ thể mà hàm nghĩa sâu xa. Nhà thơ lặp lại hai lần: công tyyêu thịt sống, tuy thô sơ, mộc mạc về hình hài, lời nói nhưng không hề nhỏ bé về ý chí, nghị lực, lòng tự trọng mà trái lại rất mạnh mẽ, cởi mở, giàu niềm tin và tinh thần lạc quan, kiên trung đoàn kết vì Tổ quốc Chúng tôi tìm thấy một câu ca dao rất độc đáo, có cách nói đặc trưng và sâu sắc của các dân tộc miền núi: công tyyêutự đẽo đá nâng quê hương. Máy đục cao là hoạt động thực tế, người dân miền núi thường đục đá xây nhà, tôn đường đi. Từ hình ảnh cụ thể này, nhà thơ chuyển sang ý nghĩa khái quát: tự hào về quê hương, đây chính là ý thức bảo vệ và tinh thần xây dựng quê hương ngày càng tiến bộ, giàu đẹp hơn; tôn vinh, giữ gìn thuần phong mỹ tục tốt đẹp của quê hương.
Ở những câu cuối, nhà thơ khẳng định và muốn gửi gắm đến người con trai sức mạnh và sự giao tiếp của đất mình: đồng chíyêu nhưng hãy sống một cuộc sống tươi đẹp. Mẹ mong con sau này lớn lên, lớn lên, trên đường đời, con phải làm được những điều lớn lao, sống cao thượng và tự hào để xứng đáng với truyền thống tốt đẹp này.
Bài thơ được viết theo thể thơ tự do, số câu không cố định, theo mạch cảm xúc tự nhiên, linh hoạt. Nhịp điệu khi thổi hương, lúc triết lý, lúc rõ ràng, lúc réo rắt, dứt khoát,… tạo nên sự cộng hưởng hài hòa với các cung bậc cảm nhận khác nhau trong lời nói của người cha truyền cho con. Ngôn ngữ đơn giản và rõ ràng; hình ảnh mộc mạc, cô đọng; ý nghĩa sâu xa Có người bình luận: “Xoài là tiếng thổ cẩm thân thương“.
c. kết thúc
Qua lời nói với con, nhà thơ thể hiện tình cảm gia đình ấm áp, yêu thương. Ca ngợi truyền thống cần cù, sức sống bền bỉ của quê hương và con người. Đoạn thơ giúp người đọc hiểu thêm về sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của những người dân tộc đồi, nhắc nhở họ về sự gắn bó với truyền thống, với quê hương và ý chí vươn lên trong cuộc sống. Lời cha dặn con là lời nhắn gửi thế hệ mai sau.
Câu 4. Phân tích đoạn thơ sau nói cho tôi của nhà thơ Y Phương:
Đồng nghiệp của tôi là da trần
Không nhiều người là nhỏ
Những người bạn đồng hành đã tự ném đá của mình để nâng cao đất đai của họ
Còn quê hương thì tùy tục.
Da em bé, mặc dù thô
chúng ta đi đây
không bao giờ được nhỏ
Lắng nghe tôi.
Bài tập này yêu cầu khả năng phân tích một bài thơ. Hiểu sự khác biệt giữa việc phân tích cả một bài thơ và một đoạn văn.
gợi ý
– Về kỹ năng:
– Biết cách phân tích một đoạn thơ
– Thiết kế nhất quán và rõ ràng.
– Vận dụng các thao tác lập luận: phân tích, giải thích, chứng minh…
– Diễn đạt rõ ràng, tránh mắc lỗi chính tả, dùng từ, viết câu.
– Về kiến thức: thuộc bài thơ và tham khảo phân tích đoạn kết (câu 3) Nắm được các nội dung sau:
+ khai mạc. Nhập một chút về bài thơ và vị trí của đoạn trích.
+ thân hình. Thực hiện ý tưởng:
- Khẳng định phẩm chất tốt đẹp, chí hướng, nghị lực, lòng tự trọng của người đồng minh
- Phân tích chi tiết đặc biệt”đục đá nâng quê hương“
- Phân tích câu nói ám chỉ nhằm khẳng định, nhấn mạnh phẩm chất, truyền thống tốt đẹp của người đồng minh, kích động, háo hức tiếp…
+ kết thúc. Đánh giá bài thơ nói riêng và bài thơ nói chung.
-dehocot.edu.vn-
