Qua khổ thơ cuối bài “Sang thu” của nhà thơ Hữu Thỉnh, tác giả đã cho người đọc thấy những suy tư triết lí về mùa thu của đời người:
Mặt trời còn lại bao nhiêu?
Mưa đã tạnh
Sấm sét cũng ít bất ngờ hơn
Trên những cây cổ thụ.
Cuối hè, thu đến với những cảm xúc bất chợt khiến lòng người rạo rực, xao xuyến cho một mùa thu nồng nàn, dịu dàng. Ngày hè trôi qua nhường bước em nhẹ nhàng, sự chuyển giao giữa hai mùa êm đềm và bâng khuâng như hoài niệm, vương vấn một điều gì đó của một thời đã qua. Đó là khoảnh khắc đẹp nhưng không phải ai cũng dễ dàng nhận thấy. Mở đầu khổ thơ vẫn là nắng mưa mùa hè, nhưng chỉ là “còn” và “phai” – mọi thứ nhẹ dần đi từng ngày chứ không như cái nắng chói chang và cơn mưa rào, dòng thác sôi động khác. mùa hè Dường như vẫn còn nhiều hoài niệm nhưng cuối cùng mùa hè vẫn phải chấp nhận thôi: “mùa thu” và mùa hè đã phải đến một chân trời khác. “Nắng” là hình ảnh cụ thể của mùa hè. Nắng cuối hè vẫn gay gắt, vẫn chói chang nhưng nhạt nhòa, yếu ớt đi vì gió se se, không chói chang, gay gắt, khô cứng. Những cơn “mưa” cũng đã giảm, cơn mưa mùa hè thường đến bất chợt rồi đi. Từ “đi” có giá trị gợi hình, gợi tả sự thưa dần, nhỏ dần, rồi dứt dần của những cơn mưa rào bất chợt, bất chợt của mùa hè. Nếu hai câu thơ đầu là những hình ảnh mang ý nghĩa hiện thực thì hai câu thơ cuối còn là những hình ảnh ẩn dụ đầy ấn tượng và giàu ý nghĩa. Xét về tính hiện thực, hình ảnh sấm sét thường xuất hiện bất chợt gắn với những trận mưa rào chỉ diễn ra vào mùa hạ. Giông bão vào cuối hè cũng giảm, ít hơn vào mùa thu. Về ý nghĩa ẩn dụ: “Sấm sét” là hình ảnh tượng trưng cho những rung động khác thường của ngoại cảnh, của cuộc đời. “Cây già” tượng trưng cho con người đã sống, vượt qua khó khăn, thăng trầm. “Sấm sét” – chỉ là một hiện tượng đặc trưng của mùa hè khi trước và sau những trận mưa lớn, “cây cổ thụ” – hiểu một cách đơn giản nhất là chỉ những cây cổ thụ vì sống lâu năm. Nhưng điều mà Hữu Thỉnh muốn gửi đến chúng ta không chỉ là những điều đơn giản như vậy, mà “ngôi vị” ở đây còn được coi là những thăng trầm, sóng gió của guồng quay cuộc sống luôn biến đổi và trải qua những khó khăn, thử thách. Con người cũng sẽ thay đổi mạnh mẽ hơn. và ổn định hơn. Hình ảnh “cây đại thụ” – có nghĩa là những con người từng trải, những con người đã nếm đủ mọi hương vị ngọt đắng, mặn chát của cuộc đời và tất nhiên là cả khi đã trải qua khó khăn. Khó khăn này sẽ không còn rơi vào trạng thái bấn loạn hay quay cuồng trước những biến cố quay cuồng của cuộc đời. Tìm hiểu sâu hơn hai câu thơ trên, Hữu Thỉnh cũng muốn nói lên sức mạnh của dân tộc Việt Nam kiên cường bất khuất, dũng cảm kiên cường chống giặc ngoại xâm để gửi trọn tình yêu Tổ quốc, yêu Tổ quốc và bảo vệ Tổ quốc. . Như vậy, tác giả khẳng định lòng dũng cảm ngoan cường của con người trước những biến động của cuộc đời. Tóm lại, qua bài thơ, tác giả đã thể hiện những cảm nhận tinh tế của mình về sự chuyển mình của đất trời từ cuối hè sang đầu thu, đồng thời gửi gắm đến người đọc những triết lí sâu sắc, thấm thía.
