Sang Thu là một vở kịch độc đáo có vị trí quan trọng trong chương trình Ngữ văn lớp 9. Tổng hợp các kiến thức trọng tâm cần ôn tập gồm tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh sáng tác, nội dung, nghệ thuật, hình tượng các nhân vật. phân tích khổ thơ đầu bài thơ “Sang thu” của nhà thơ Hữu Thỉnh để các em học sinh dễ dàng ôn tập, quý thầy cô có thêm tư liệu soạn giáo án phong phú hơn.
Phân tích khổ thơ đầu, ngắn nhất của bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh
Phải chăng Hữu Thỉnh quá hờ hững hay vì lòng anh rối bời? Mùa thu đã đến từ bao giờ? Mùi ổi hay gió heo may? Mùa thu khiến lòng người đập nhanh không biết là thực hay mơ!
Qua khổ thơ đầu bài “Sang thu” của nhà thơ Hữu Thỉnh, người đọc thấy được sự tinh tế của nhà thơ trước những dấu hiệu của mùa thu và đất trời. Mở đầu bài thơ, tác giả cảm nhận được những dấu hiệu của mùa thu:
Tôi chợt thấy thơm mùi ổi
ném vào gió
Sương giăng lối ngõ
Thu dường như có khoảng
Tín hiệu của mùa thu được Hữu Thỉnh cảm nhận rất giản dị và gần gũi, đó là “mùi ổi”, mùi đặc trưng của mùa thu miền Bắc mỗi độ thu về. Động từ “pha” là động từ mạnh gợi mùi ổi nồng nàn, nồng nàn hơn. “Gió se” là ngọn gió đầu mùa, mềm mại, se se đặc trưng của mùa thu. Mùa thu đến không chỉ báo hiệu “hương ổi”, “hơi thở của gió” mà còn mang theo làn sương giăng mắc. Mùa thu đến không báo trước! Từ bao giờ, Hữu Thỉnh không còn biết nữa! Anh chỉ nhận ra một bất ngờ mà anh đã chờ đợi từ rất lâu. Mùa thu mang trong mình hơi thở riêng và cũng mang trong mình một vẻ thu mơ màng.
Hình ảnh nhân hóa “sương trôi đầu ngõ” kết hợp với từ láy “chậm chạp” khiến người đọc hình dung ra những giọt sương mờ ảo, cứ chầm chậm, chậm rãi tạo nên sự mơ hồ, mơ hồ. Sương mù mùa thu cũng có nét đặc trưng riêng. Sương mùa thu không tan nhanh như sương mùa hè, cũng không đặc quánh như sương mùa đông. Là làn khói mong manh thoảng qua những mái nhà, mảnh vườn. Sương mù không vô cảm, nó còn mang cả tâm hồn con người. Sương chờ ai, sương chờ ai, sao mà nhớ nhung? Từ “chậm” cho ta cảm giác “nửa mong ở, nửa mong về”. “Ngõ” ở đây có hai nghĩa, đó là ngõ của làng quê Việt Nam, cũng là ngõ của thời gian. Từ “bỗng” kết hợp với thành phần tình thái “dường như” để diễn tả trạng thái bất ngờ, cảm xúc sửng sốt trước cảnh tượng bất ngờ của mùa thu.
Phải chăng Hữu Thỉnh quá hờ hững hay vì lòng anh rối bời? Mùa thu đã đến từ bao giờ? Mùi ổi hay gió heo may? Mùa thu khiến lòng người đập nhanh không biết là thực hay mơ!
