Giao tiếp là hành động truyền và nhận suy nghĩ và cảm xúc thông qua lời nói.
Văn bản là một chuỗi lời nói hoặc bài viết có chủ đề thống nhất, chặt chẽ, mạch lạc, sử dụng các phương thức biểu đạt phù hợp nhằm đạt được mục đích giao tiếp.
Có sáu kiểu văn bản phổ biến với các phương thức biểu đạt tương ứng: tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận, thuyết minh, hành chính – công vụ, v.v. Mỗi kiểu văn bản đều có mục đích giao tiếp riêng
Tìm hiểu chung về văn bản và các phương thức biểu đạt
Văn bản và mục đích giao tiếp
a, Trong cuộc sống, khi chúng ta có một ý tưởng, tình cảm hay nguyện vọng nào đó cần bày tỏ với ai đó thì chúng ta phải thể hiện nó bằng ngôn ngữ nói hoặc ngôn ngữ viết.
b, Khi muốn bày tỏ đầy đủ, trọn vẹn những tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của mình cho người khác hiểu, chúng ta phải trình bày rõ ràng mục đích giao tiếp.
c, Đoạn thơ trước được sáng tác nhằm thông báo nội dung tư tưởng.
+ Nó khẳng định vị trí, ý chí và niềm tin vào bản thân.
+ Hai câu 6 và 8 được nối với nhau bằng thể thơ lục bát có vần, thể hiện trọn vẹn một ý.
+ Ca dao cũng được coi là văn bản.
d, Bài diễn văn của giám đốc trong lễ nhậm chức đầu năm mới là một văn bản vì nó có chủ đề thống nhất và có sự liên kết mạch lạc.
đ, Lá đơn, thơ, truyện cổ tích… gọi là văn. Bài luận, thư cảm ơn, một bài báo hiện tại cũng được coi là văn bản.
Kiểu văn bản và phương thức biểu đạt văn bản
STT Kiểu văn bản, phương thức biểu đạt Mục đích giao tiếp Ví dụ
1 – Tường thuật – Trình bày sự việc – Con rồng cháu tiên, Bánh Chưng, Bánh Giầy…
2 – Miêu tả – Tái hiện trạng thái của sự vật, con người – Tả người, cảnh vật, con vật…
3 – Biểu cảm – Bộc lộ tâm tư, tình cảm – Thơ trữ tình, ca dao trữ tình…
4 – Tranh luận – Phát biểu ý kiến, đánh giá, thảo luận – Tục ngữ, ca dao…
5 – Thuyết minh – Giới thiệu đặc điểm, tính chất, cách làm – Thuyết minh về đồ dùng học tập, thuyết minh về chiếc nón lá…
6 – Hành chính công – Thể hiện sự sẵn sàng đưa ra quyết định nào đó, thể hiện quyền và nghĩa vụ giữa người với người – Thư từ, báo cáo, thông báo
Bài tập: Chọn kiểu phương thức biểu đạt thích hợp cho mỗi trường hợp sau
– Hai đội bóng muốn xin phép sử dụng SVĐ thành phố: Công chính
– Tường thuật trận đấu bóng đá: Tự truyện
– Tả pha bóng đẹp của trận đấu: Description
– Giới thiệu quá trình thành lập và hoạt động của hai đội: Thuyết minh
– Thể hiện tình yêu bóng đá: Những câu nói
– Bác bỏ ý kiến cho rằng bóng đá là môn thể thao tốn kém, ảnh hưởng xấu đến học tập, công việc của nhiều người: Phát biểu
luyện tập
Bài 1 (SGK Ngữ văn 6 – tập 1, trang 17): phương thức biểu đạt trong đoạn thơ, đoạn văn
a, Phương thức tự sự: Vì có người nên có sự vật, có sự việc của sự vật
b, Phương thức miêu tả: nhằm biểu đạt một cảnh thiên nhiên: đêm trăng trên sông
c, Phương thức biểu đạt: nghị luận về những điều kiện làm cho dân giàu nước mạnh
d, Phương thức thuyết minh: vì nó giới thiệu hướng quay của quả địa cầu.
Bài 2 (trang 17 sgk ngữ văn tập 1): Truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên thuộc kiểu văn bản nào? Bởi vì?
Truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên là văn bản tự sự, vì:
Có trình tự sự việc, hành động, nhân vật được trình bày phát triển mạch lạc.
– Có tiết mục mở đầu, tiết mục kết thúc
Giao tiếp, viết và các hình thức thể hiện là một trong những kiến thức quan trọng trong văn 6. Series 5 phút sáng tác Ngữ văn 6 được biên soạn từ Để học tốt tiếng anh Văn lớp 6 tập 1, tập 2 đáp ứng sách giáo khoa và chuẩn kiến thức, kĩ năng cơ bản nhất.
